Để máy biến áp ba pha có thể làm việc được, các dây quấn phía sơ cấp hoặc thứ cấp phải được nối với nhau theo một quy luật nhất định. Ngoài ra, sự phối hợp kiểu nối dây quấn sơ cấp với kiểu nối dây quấn thứ cấp cũng hình thành các tổ đấu dây quấn khác nhau.
Mục Lục
1/. Tổ đấu dây của máy biến áp là gì:
Tổ đấu dây của máy biến áp ba pha hình thành do sự phối hợp giữa kiểu nối dây sơ cấp với kiểu nối dây thứ cấp. Biểu thị góc lệch pha của sức điện động giữa cuộn dây sơ cấp và thứ cấp, nó phụ thuộc vào:
– Chiều quấn dây.
– Cách ký hiệu đầu dây.
– Kiểu nối dây giữa cuộn sơ cấp và thứ cấp.
Tùy theo các yếu tố trên ta có các dạng tổ đấu dây của máy biến áp ba pha: YY(m), DD(m) hoặc YD(n).
Với m: chỉ số chẳn: 2, 4, 6, 8, 10, 12 (hoặc 0).
Vơi n: chỉ số lẻ: 1, 3, 5, 7, 9,11.
2/. Một số tổ đấu dây của máy biến áp.
a/. Tổ đấu dây Yy0 của máy biến áp.
Ký hiệu Yy0 có nghĩa như sau:
– Phía sơ cấp đấu hình sao không nối đất.
– Phía thứ cấp đấu hình sao không nối đất.
– Góc lệch pha giữa sức điện động phía sơ cấp và phía thứ cấp của máy biến áp là 0 giờ (00).
b/. Tổ đấu dây ΔΔ6 của máy biến áp.
Ký hiệu ΔΔ6 (Dd6) có nghĩa như sau:
– Phía sơ cấp của máy biến áp đấu hình tam giác.
– Phía thứ cấp của máy biến áp đấu hình tam giác.
– Góc lệch pha giữa sức điện động phía sơ cấp và phía thứ cấp của máy biến áp là 6 giờ (1800).
c/. Tổ đấu dây YΔ11 của máy biến áp.
Ký hiệu YΔ11 (Yd11) có nghĩa như sau.
– Phía sơ cấp của máy biến áp đấu hình sao không nối đất
– Phía thứ cấp của máy biến áp đấu hình tam giác.
– Góc lệch pha giữa sức điện động phía sơ cấp và phía thứ cấp của máy biến áp là 11 giờ (3300).
Ghi chú:
– A, B, C: ký hiệu các đầu đầu của cuộn sơ cấp.
– X, Y, Z: ký hiệu chỉ các đầu cuối của cuộn sơ cấp.
– a, b, c: ký hiệu chỉ các đầu đầu của cuộn thứ cấp.
– x, y, z: ký hiệu chỉ các đầu cuối của cuộn thứ cấp.
Ý nghĩa của tổ đấu dây máy biến áp? Tại sao khi hòa song song các máy biến áp bắt buộc phải có cùng chung một tổ đấu dây?
Bài viết dưới đây sẽ giải thích chi tiết cho bạn!
Các cuộn dây của máy biến áp 3 pha thường có một trong ba cách đấu dây sau:
- Y (sao)
- Δ (tam giác)
- Z (zích zắc) loại này ít dùng.
Tùy theo thiết kế các cuộn dây sơ cấp và thứ cấp máy biến áp thường có một chiều quấn dây một và một kiểu đấu dây nhất định. Khi vận hành sẽ xuất hiện góc lệch pha giữa điện áp phía cao thế và hạ thế. Góc lệch pha điện áp phụ thuộc vào cách đấu dây của các cuộn dây và tạo ra tổ đấu dây như: Y/Δ- 5, Y/Δ-11, Y/Yo – 6, Y/Yo 12.
Quy ước đặt tên tổ đấu dây như sau
Dùng kim đồng hồ thời gian để làm mẫu so sánh. Quy ước:
- Nếu trên mặt đồng hồ có 12 vạch chia thì khoảng chia của mỗi vạch là 30o.
- Quy ước véc tơ điện áp sơ cấp U1 tương ứng với kim dài của đồng hồ ở vị trí 12 giờ.
- Quy ước véc tơ điện áp thứ cấp U2 tương ứng với kim ngắn của đồng hồ, kim ngắn nằm ở vị trí tương ứng với góc lệch pha của điện áp thứ cấp U2 với điện áp sơ cấp U1 là 300, 600… 3600.
- Một vòng tròn có 3600. Nếu lấy 3600 chia cho 300 ta sẽ có 12 vạch, tên tổ đấu dây của máy biến áp sẽ lấy lần lượt từ 1 đến 12.
Thí dụ: Tổ đấu dây Y/Yo -12
Nếu cuộn dây sơ cấp và thứ cấp cùng đấu sao có trung điểm cuộn thứ cấp nối đất (0) và có cùng chiều quấn dây. Khi vận hành sẽ xuất hiện góc lệch pha của điện áp phía sơ cấp và thứ cấp là 3600, lấy 3600 chia cho 300 được 12 ta có tổ đấu dây Y/Yo– 12
Nếu cuộn dây sơ cấp và thứ cấp cùng đấu sao, trung điểm cuộn dây thứ cấp nối đất (0) nhưng có chiều quấn dây ngược nhau. Khi vận hành sẽ xuất hiện góc lệch pha của điện áp phía sơ cấp và thứ cấp là 1800, lấy 1800 chia cho 300 được 6 ta có tổ đấu dây Y/Yo – 6.
Nếu cuộn dây sơ cấp và thứ cấp cùng đấu sao, trung điểm cuộn dây thứ cấp nối đất (0) nhưng có chiều quấn dây ngược nhau khi vận hành sẽ xuất hiện góc lệch pha của điện áp phía sơ cấp và thứ cấp là 1800, lấy 1800 chia cho 300 được 6 ta có tổ đấu dây Y/Yo- 6.
Tổ đấu dây là một tiêu chuẩn quan trọng dùng cho hòa song song các máy biến áp nếu hoà hai máy biến áp khác tổ đấu dây sẽ xuất hiện sự lệch pha điện áp tại đầu cực máy biến áp dẫn đến sự cố ngắn mạch.
Trước khi hoà song song 2 máy biến áp phải kiểm tra lại tổ đấu dây thực tế bằng cách đo điện áp giữa 2 đầu cực của 2 máy biến áp.
Điện áp đo được là:
- Ua1- a2 = 0
- Ub1- b2 = 0
- Uc1- c2 = 0
Từ Khóa Liên Quan:
bài tập xác định tổ nối dây máy biến áp
tổ đấu dây dyn 11 là gì
tổ đấu dây ynd11
tổ đấu dây máy biến áp 110kv
sơ đồ tổ nối dây máy biến áp 3 pha
vẽ tổ đấu dây
tổ đấu dây zigzag
tại sao máy biến áp thường có cuộn tam giác